Jan Popis o XLII Festiwalu

Byłem tam tydzień, nie uwierzysz, jak mi u niego dobrze było […]. Napisałem u niego Alla polacca z wiolonczelą. Nic nie ma prócz błyskotek, do salonu, dla dam – chciałem, widzisz, żeby X-czka Wanda się nauczyła. Młode to, 17-cie lat, ładne, i dalipan, aż miło było ustawiać paluszki…

Chopin do Tytusa Wojciechowskiego, Warszawa 14 listopada 1829

Szanowni Państwo – Drodzy Melomani,

Od 42 lat spotykamy się w Pałacu Książąt Radziwiłłów w Antoninie, słuchając koncertów odbywających w ramach Międzynarodowego Festiwalu „Chopin w barwach jesieni”; słuchamy w miejscu magicznym, bo tutaj, gdzie przebywał Fryderyk Chopin.

Jak czytamy w jego listach, czuł się tu na tyle dobrze, że „byłby tam siedział, dopóki by go nie wypędzono”. Były jednak „własne interessa”. Trzeba było wracać do Warszawy. Kończyć i przygotować do wykonaniu, powstający właśnie Koncert fortepianowy f-moll op. 21. Słynne solo waltorni w jego trzeciej części, miałoby być echem z polowań w Puszczy Antonińskiej, w których jednak osobiście Fryderyk raczej nie uczestniczył. Koncert f-moll usłyszymy, jako pierwszy utwór na otwarcie tegorocznego Festiwalu.

Właściciel Antonina – książę Antoni Radziwiłł, wielki miłośnik i znawca muzyki w osobie 19-letniego, genialnie uzdolnionego Chopina znalazł właściwego partnera dla wieczornych rozmów o muzyce i przy muzyce. Fryderyk docenił księcia i jako wiolonczelistę i jako kompozytora, m.in. muzyki do Fausta Goethego. „Wiele rzeczy znalazłem tak dobrze pomyślanych – pisał, nawet genialnych, żem się nigdy po namiestniku tego spodziewać nie mógł”.

Zapraszając Państwa na 42. Międzynarodowy Festiwal „Chopin w barwach jesieni”, pragniemy wyrazić radość, że oto znów spotkamy się w tym niezwykłym Pałacu, który pozostaje jedynym takim miejscem w kraju, gdzie przebywał nasz Największy Kompozytor, a które nie zmieniło się, pomimo upływu stu dziewięćdziesięciu czterech lat! Tutaj muzyki Chopina się słucha w poczuciu autentyczności miejsca. Jego szczególnego „magnetyzmu”.

Oto ramowy układ tegorocznych koncertów. Najpierw, ale już po Prologu w dniu 17.09 spotykamy się w Ostrowie Wielkopolskim, w Ostrowskim Centrum Kultury na Wieczorze Inauguracyjnym o godz. 19:00. Jak to już jest od lat i co sobie szczególnie cenimy, przyjeżdża do nas Filharmonia Poznańska. Świetna ta orkiestra pod batutą maestro MARKA PIJAROWSKIEGO będzie towarzyszyła dwojgu młodych fantastycznie utalentowanych pianistów. Są zwycięzcami największych konkursów pianistycznych. Koreanka CHLOE JIYEONG MUN miała niespełna dwadzieścia lat, gdy wygrała konkurs w Genewie i w Bolzano. SZYMON NEHRING z kolei, wygrał Mistrzowski Konkurs im. Artura Rubinsteina w Tel-Avivie. Ciekawostką pozostaje fakt, że oboje zostali laureatami I nagrody na Międzynarodowym Konkursie Młodych Pianistów „Arthur Rubinstein in memoriam” w Bydgoszczy. Chloe Mun w roku 2009, gdy liczyła zaledwie lat czternaście. Szymon Nehring wygrał ten Konkurs pięć lat później. W tym roku spotykają się na Koncercie inauguracyjnym 42. Festiwalu. Pianistka koreańska wystąpi w Koncercie fortepianowym f-moll op. 21 Chopina, w nasz pianista będzie solistą w Koncercie B-dur op. 83 Brahmsa. Tego samego wieczoru zostanie otwarta 31. Międzynarodowa Wystawa Exlibrisu Muzycznego o tematyce chopinowskiej i festiwalowej.

Na kolejne trzy dni przenosimy się do Pałacu Myśliwskiego Radziwiłłów w Antoninie. W piątek - 22.09 o godz. 17:00 złożymy kwiaty pod pomnikiem Fryderyka i powitamy przybyłych do Antonina gości, w tym artystów – wykonawców. Następnie, jeszcze przez Pałacem, obejrzymy plenerowy spektakl baletowy „Chopin - Balet – Inspiracje” w wykonaniu Grupy Baletowej „Gwiazda”, a po przekroczeniu pałacowych progów trafimy na otwarcie wystawy prac malarskich Marii Wollenberg-Kluzy zatytułowanej „Chopin”.

O godz. 19:00 przy fortepianie zasiądzie JAKUB KUSZLIK, by wykonać Recital inauguracyjny. To najwyżej oceniony polski pianista na XVIII Międzynarodowym Konkursie Chopinowskim w Warszawie w roku 2021. Jak pamiętamy, został laureatem IV nagrody oraz jakże prestiżowej Nagrody Polskiego Radia za Najlepsze Wykonanie Mazurków. Cieszy fakt, że nietuzinkowy talent naszego młodego pianisty wspaniale się rozwija. Jakub Kuszlik wciąż pracuje nad nowym repertuarem, śmiało sięgając po pozycje z różnych epok stylistycznych. W Antoninie zaprezentuje utwory Chopina i Brahmsa – Brahmsa, m.in. dla podkreślenia 190. rocznicy urodzin kompozytora niemieckiego.

Godziny późnowieczorne (od 21:00) – to czas na koncert z cyklu „Chopin – Jazz – Inspiracje”. Wystąpi w nim niezwykle interesujący pianista włosko-amerykański ROSSANO SPORTIELLO. Jego jazzowe ujęcia kompozycji Chopina cechuje wyrafinowana elegancja stylu, poparta nadzwyczajną biegłością techniczną. Coś dla koneserów jazzowych wizji dzieł klasyków! Przylatuje na nasz koncert bezpośrednio w Nowego Jorku.

W sobotę – 23 września odbędą się trzy koncerty. W pierwszym, o godz. 17:00, jeszcze raz, ale już w programie solowym wystąpi CHLOE JIYEONG MUN, oczekujmy więc, że jej interpretacje utworów Mozarta i Chopina potwierdzą, tę oto opinię Jörga Demusa – przewodniczącego jury 60. Międzynarodowego Konkursu im. Busoniego, na którym pianistka koreańska zdobyła Grand Prix: „Odkryłem w niej na nowo naturalność muzykalności, o której myślałem, że zniknęła”. W jej wykonaniu usłyszymy XIV Sonatę fortepianową c-moll Mozarta i 24 Preludia op. 28 Chopina.

O godz. 19:00 w pałacowym salonie pojawią się gitarzyści. To bardzo à propos, wszak książę Antoni Radziwiłł, będąc gorącym miłośnikiem muzyki, a przy tym zawodowo wtajemniczonym w jej arkana, z powodzeniem uprawiał grę na wiolonczeli, na gitarze grał również oraz udzielał się jako śpiewak. Poczynania kompozytorskie, zwłaszcza w odniesieniu do jego muzyki do Fausta, zawsze podlegały (i tak też jest do dziś) wysokiej ocenie.

MATEUSZ KOWALSKI i TOMASZ RADZISZEWSKI – jako gitarzyści klasyczni szczycą się, każdy z osobna, uznaną pozycją wśród najznakomitszych wirtuozów tego instrumentu. Niezależnie od tego, występują również jako duet. Mają w repertuarze m.in. opracowania na gitarę utwory Chopina. Planują, że jeśli się uda dotrzeć do trudno dostępnych wydawnictw, wykonać także coś z twórczości Antoniego Radziwiłła?

Tradycyjny Koncert nocny przy świecach się rozpocznie o 22:00 dźwiękami Poloneza op. 3 napisanego w Antoninie dla Księcia-wiolonczelisty. Poza artystami biorącymi udział w innych koncertach festiwalowych, pojawią się młodzi debiutanci, jako że, to najlepszy moment, żeby się pokazać publiczności i to znającej się na rzeczy. Wystąpi m.in. zdobywca Nagrody Chopinowskiej na tegorocznym Turnieju Pianistów – Stypendystów Zagranicznych. Tradycją tego wieczoru jest też część poetycka, którą powierza się znanym aktorom. Po kilku latach, ponownie przyjeżdża do nas charyzmatyczny WIESŁAW KOMASA. W krótkich programach recitalowych, zawierających utwory tylko Chopina, usłyszymy wszystkich artystów-wykonawców 42. Festiwalu.

Wiolonczela – to instrument, który pozostaje w ścisłym związku z Festiwalem „Chopin w barwach jesieni”, oczywiście w nawiązaniu do faktu, że książę Antoni Radziwiłł, jak przekazuje nam tradycja, był „biegłym wiolonczelistą”. Z kolei Fryderyk, mimo że „fortepianista”, wiolonczelę stawiał wysoko - na drugim miejscu. Skomponował na ten instrument trzy znakomite utwory. Są nimi: Introdukcja i Polonez C-dur op. 3, Grand Duo Concertant i Sonata wiolonczelowa g-moll op. 65. Poloneza i Sonatę usłyszymy podczas koncertu kameralnego w niedzielę 24.09. o godz. 17:00. W programie znalazło się również Trio g-moll op. 8 napisane przez Chopina jeszcze w czasach warszawskich. Twykonawcy tego koncertu, trzej znakomici kameraliści: ADAM KLOCEK – wiolonczelista, EMANUEL SALVADOR – skrzypek i ROBERT MORAWSKI – pianista, zaprezentują również Trio G-dur KV 564 Wolfganga Amadeusa Mozarta.

W tym roku na recital mistrzowski przyjeżdża do Antonina DINA JOFFE. Był rok 1975. W Warszawie odbywał się IX Międzynarodowy Konkurs Chopinowski, który zakończył się wspaniałym zwycięstwem Krystiana Zimermana. Drugie miejsce, w niezwykle wysokiej pod względem artystycznym stawce, zajęła właśnie Artystka, którą będziemy gościć na 42. Jesieni w Antoninie. Wówczas, na IX Konkursie, grała niezwykle ekspresyjnie, a przy tym jej pianistyczna wirtuozeria mogła budzić podziw i to najwyższej miary. Na finałowy wieczór tegorocznego Festiwalu w Antoninie przygotowała utwory Mozarta, Schumanna, Chopina (Fantazję f-moll op. 49 i Sonatę h-moll op. 58) oraz Sylwestrowa.

Wprowadzone do kalendarz festiwalu imprezy specjalne: prolog i epilog niewątpliwie wzbogacają jego stronę repertuarowo-wykonawczą. Podczas Prologu w dniu 17.09 o godz. 18:00 w Form Synagoga zaprezentują się wykonawcy związani ze środowiskiem muzycznym Ostrowa Wielkopolskiego. Koncert – epilog odbędzie się także w Form Synagoga 8.10 o godz. 18:00, w którym wystąpi zdobywca Grand Prix 36. Turnieju im. Księcia Antoniego Radziwiłła JUAN MAS CHOCLÁNA z Hiszpanii. Wówczas też zostaną ogłoszone wyniki Konkursu plastycznego „Chopin i jego muzyka w oczach dzisiejszej młodzieży”, będący inicjatywą uczniów IV Liceum Ogólnokształcącego im. Fryderyka Chopina w Ostrowie Wielkopolskim.

Koncerty festiwalowe poprowadzą: Krystyna Pietranek-Kulis i Jan Popis oraz Aleksandra Tomaszewska-Bączyk.

Zapraszamy Państwa do Ostrowa Wielkopolskiego i do Antonina na 42. Międzynarodowy Festiwal „Chopin w barwach jesieni”, w przekonaniu, że będzie to czas pięknych, niezapomnianych przeżyć artystycznych.

W imieniu organizatorów
Jan Popis

Festiwal realizowany ze środków: Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Muzyka”, realizowanego przez Instytut Muzyki i Tańca, Samorządu Województwa Wielkopolskiego, Miasta Ostrowa Wielkopolskiego, Powiatu Ostrowskiego, Gminy Przygodzice, Towarzystwa im. Fryderyka Chopina w Warszawie oraz sponsorów.